ممکن است همه ما به آفت دهان دچار شده باشیم. این عارضه در حالت کلی نگران‌کننده نیست، اما اگر روند درمانش بیش از دو هفته طول بکشد، باید حتما برای بررسی‌های تخصصی به پزشک مراجعه کرد. در این مطلب می‌خواهیم بهطور کامل درباره تفاوت‌های میان آفت و سرطان دهان صحبت کنیم و ببینیم هرکدام با چه ویژگی‌هایی شناخته می‌شوند. شناخت این تفاوت‌ها کمک می‌کند تا در صورت مشاهده علائم مشکوک، اقدامات درمانی سریع‌تر انجام شوند.
فرق آفت و سرطان دهان: مقدمه‌ای بر تفاوت‌های اساسی
سرطان و آفت دهان ممکن است از نظر ظاهر شبیه باشند، اما تفاوت‌های مهمی هم دارند. برای مثال، آفت‌ها اغلب دردناک هستند و طی دو هفته خود به خود بهبود می‌یابد؛ درحالی‌که سرطان دهان اغلب در مراحل اولیه بدون درد است و به مرور گسترش پیدا می‌کند. تشخیص دقیق این ضایعات تنها توسط دندانپزشک و در صورت نیاز با انجام بیوپسی ممکن است. از نظر درمان هم باید بگوییم که آفت نیاز به درمان خاصی ندارد؛ اما ضایعات مشکوک به سرطان باید سریعا بررسی و پیگیری شوند. شناخت تفاوت این دو عارضه برای پیشگیری و درمان به‌‌موقع بسیار مهم است.
جدول تفاوت آفت دهان و سرطان دهان: علائم و نشانه‌های قابل تشخیص
اینکه آفت دهان و سرطان دهان چه تفاوتی دارند و چگونه باید آن‌ها را تشخیص بدهیم، اهمیت زیادی دارد.
در مطالعات انجام شده، گزارش شده که آفت‌های دهانی و سرطان دهان تقریبا شبیه به هم هستند؛ اما در سرطان دهان، به احتمال زیاد، ضایعات برجسته سفت در دهان ایجاد می‌شوند؛ درحالی‌که آفت‌های دهانی معمولا زخم‌های کوچک سفید یا زرد رنگ و دردناک هستند. همچنین، آفت‌های دهانی احتمال دارد روی لب‌ها یا گونه‌های شما ایجاد شوند؛ اما شایع‌ترین محل برای ایجاد سرطان دهان، زبان است. Health line
در جدول زیر می‌توانید درک بهتری از تفاوت‌های بین این دو عارضه داشته باشید:
| ویژگی‌ها | سرطان دهان | آفت دهان |
| علت اصلی | سبک زندگی (سیگار، الکل، HPV و…) | عوامل استرسی،
نقص سیستم ایمنی، تغذیه |
| درمان خود به خود | خیر | بله (طی 7 تا 14 روز) |
| نشانه‌های شایع | زخم یا توده سفت، خونریزی، بی‌حسی، عدم بهبودی | ضایعات سفید و سوزناک،
درد هنگام خوردن |
| محل شایع | زبان، کف دهان، لثه، ناحیه گونه‌ای | گونه‌ها، زبان، لثه، کام |
| نیاز به بررسی تخصصی | فقط اگر بیش از دو هفته باقی بماند | بله؛ حتما باید بررسی و بیوپسی شود |
فرق آفت و سرطان دهان: دلایل و عوامل خطر مختلف
عوامل ایجاد آفت دهان شامل استرس، آسیب‌های فیزیکی، تغییرات هورمونی، کمبود ویتامین‌ها و استفاده از مواد شیمیایی در محصولات دهانی است. اما سرطان دهان نوعی بیماری جدی به‌حساب می‌آید که با زخم‌های ماندگار، خونریزی غیرعادی، تغییرات صدا، دشواری در بلع، وجود توده و لکه‌های سفید یا قرمز همراه است. عوامل ایجادکننده آن هم شامل مصرف سیگار، الکل، نور خورشید، سابقه خانوادگی و ویروس HPV هستند.
تفاوت آفت و سرطان دهان در روند بهبودی و مدت زمان درمان
فرق آفت و سرطان دهان در روند بهبودی و مدت زمان درمان، در شدت و نوع بیماری است. آفت‌ها معمولا خفیف هستند و طی ۷ تا ۱۰ روز بدون نیاز به درمان پیچیده بهبود می‌یابند. استفاده از دهان‌شویه یا پمادهای موضعی می‌تواند روند بهبودی را سریع‌تر کند. در مقابل، سرطان دهان به درمان‌های تخصصی مانند جراحی، رادیوتراپی یا شیمی‌درمانی نیاز دارد که ممکن است ماه‌ها طول بکشد. زخم‌های سرطانی بهطور طبیعی بهبود نمی‌یابند و با گذشت زمان بزرگ‌تر یا دردناک‌تر می‌شوند. بنابراین، روند درمان در سرطان دهان طولانی‌تر و دشوارتر از آفت است.
فرق آفت و سرطان دهان: تفاوت‌های درمانی و مراقبتی
درمان آفت دهان با سرطان دهان تفاوت دارد. آفت دهان نوعی زخم سطحی و موقتی است که معمولا نیاز به درمان خاصی ندارد و طی یک تا دو هفته بهبود پیدا می‌کند. البته، در صورت وجود درد می‌توان از داروهای موضعی مانند آفتین ژل نیز استفاده کرد.
در مقابل، سرطان دهان بیماری جدی و پیش‌‌رونده‌ای است که به درمان فوری و پیگیری پزشکی نیاز دارد. درمان این بیماری شامل جراحی در مراحل اولیه، پرتودرمانی برای هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی و همچنین، شیمی‌درمانی با استفاده از یک سری داروهای خاص است.
تمایز آفت و سرطان دهان: مراحل تشخیص و آزمایش‌ها
مراحل تشخیص و آزمایش‌هایی که برای آفت و سرطان دهان به‌کار می‌روند، با یکدیگر فرق می‌کنند. آفت دهان تنها با معاینه ساده توسط پزشک یا دندانپزشک قابل‌تشخیص است و نیازی به انجام اقدامات پیچیده ندارد. اما درصورتی‌که ضایعه ایجادشده مشکوک به سرطان باشند، پزشک پس از معاینه فیزیکی دقیق دهان ممکن است آزمایشات تکمیلی را تجویز کند.
اصلی‌ترین روش برای تشخیص سرطان، بیوپسی است که در آن نمونه کوچکی از بافت مشکوک دهان یا زبان برداشته می‌شود تا در آزمایشگاه پاتولوژی، بررسی‌های دقیق‌تر روی آن انجام گیرند.
فرق آفت و سرطان دهان: نشانه‌های هشداردهنده‌ای که نباید نادیده گرفت…
زخم‌های سرطان دهان معمولا بدون بهبودی باقی می‌مانند و ممکن است با علائمی مانند خونریزی، تورم، درد مداوم، دشواری در بلع یا تغییر صدا همراه باشند. اگر زخم یا توده‌ای در دهان دارید که بیش از دو هفته طول کشیده است، باید آن را جدی بگیرید. عدم مراجعه سریع به پزشک می‌تواند روند درمان را سخت‌تر و گاهی غیرممکن کند.
فرق آفت و سرطان دهان در ارتباط با ویروس‌ها و بیماری‌های دیگر
نکته دیگری که می‌توانیم آن را فرق آفت و سرطان دهان بدانیم، مربوط به ارتباط با ویروس‌هاست. درواقع، آفت دهان معمولا به بیماری خاصی مرتبط نیست و بیشتر به دلایلی مانند استرس یا کمبود ویتامین‌ها ایجاد می‌شود؛ اما سرطان دهان می‌تواند با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا سایر بیماری‌ها مرتبط باشد.
فرق آفت و سرطان دهان: خطرات نادیده گرفتن هرکدام از این بیماری‌ها
تشخیص زودهنگام سرطان دهان در روزهای اولیه کمک می‌کند تا درمان‌های ساده‌تری مانند جراحی یا رادیوتراپی انجام گیرد و بیمار احتمال بیشتری برای بهبود داشته باشد. در مقابل، تشخیص در مراحل پیشرفته نیازمند درمان‌های پیچیده‌تری است و احتمال موفقیت را کاهش می‌دهد. دندانپزشکان در مراکز دندانپزشکی قسطی یا نقدی، علائم اولیه سرطان دهان را با معاینه شناسایی می‌کنند و در صورت نیاز، فرد را به انکولوژیست ارجاع می‌دهند.
از طرفی تشخیص دیرهنگام آفت باعث دردناک شدن آن می‌شود و مدت زمان بهبود را طولانی می‌کند. این عامل باعث می‌شود که غذاخوردن و صحبت کردن برای فرد سخت شود.
نتیجه‌گیری و مراجعه به دندانپزشک
کلینیک دندانپزشکی میخک، یکی از مراکز معتبر ارائه خدمات دندانپزشکی است که با استفاده از تجهیزات پیشرفته و کادر متخصص، خدمات متنوعی را در زمینه درمان و زیبایی دندان ارائه می‌دهد. این مرکز با شرایط پرداخت اقساطی، امکان مراجعه راحت‌تر بیماران را فراهم کرده است. ناگفته نماند که تعرفه دندانپزشکی ۱۴۰۴ در میخک بسیار مناسب است.
