برای بسیاری از مراجعان به دندانپزشکی این سوال وجود دارد که تاثیر عصب کشی دندان بر قلب چیست؟ یک باور بسیار قدیمی وجود دارد که میگوید عصب کشی دندان یا همان درمان روت کانال، میتواند بر سلامت قلب تاثیر گذاشته و حتی باعث بروز حمله قلبی شود؛ اما این ادعا چقدر صحت دارد؟ آیا اصلا بین عصب کشی و بیماری قلبی ارتباطی وجود دارد؟ هرچند که این باور قدیمی اشتباه است و پشتوانه علمی ندارد، اما در این مطلب از مجله میخک دنتال میخواهیم نگاهی به ریسک عصب کشی برای بیماران قلبی داشته باشیم؛ با ما همراه باشید.
تاریخچه ارتباط عصب کشی دندان و بیماری قلبی
این ادعا که کشیدن دندان برای بیماران قلبی خطرناک است، از دهه 1920 میلادی و با تئوریهای فردی به اسم «دکتر وستون پرایس» شکل گرفت. او با تئوری «عفونت کانونی» خود باور داشت که باکتریهای دندانهای آسیبدیده حتی بعد از درمان با عصب کشی نیز میتوانند در سراسر بدن گسترش پیدا کنند و فرد را به بیماریهای قلبی گرفتار کنند. این ادعا در دهه 50 میلادی رد شد.
در آن سالها مطالعهای تحت عنوان ARIC بر روی حدود 6.638 شرکتکننده انجام گرفت. این افراد برای حدود 15 سال زیرنظر قرار گرفتند و تمامی مشکلات قلبی آنان از جمله حملات، سکتهها و نارساییها مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه آن بود که تاثیر عصب کشی دندان بر قلب به طور کلی رد شد و هیچی ارتباطی میان این دو موضوع وجود ندارد.
همچنین بد نیست بدانید که در سال 2021 نیز مطالعات دیگری در این زمینه انجام شد و این بار نزدیک به 1 میلیون نفر شرکتکننده در آن وجود داشت. این مطالعات جدید هم دوباره خطرات عصب کشی برای بیماران با بیماری قلبی را رد کردند. اخیرا در سال 2023، مطالعهای نشان داده است که عصب کشی تخصصی دندان حتی میتواند علائم التهابی مرتبط با بیماری قلبی را کاهش دهد و بر آن تاثیر مثبت داشته باشد.
آیا عصب کشی دندان باعث مشکلات قلبی میشود؟
اکنون که تاریخچه ادعای تاثیر عصب کشی دندان بر قلب را میدانیم، بهتر میتوانیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا درمان ریشه دندان برای قلب مشکل ایجاد میکند؟ خیر. عصب کشی نهتنها مشکلی برای قلب ایجاد نخواهد کرد، بلکه اتفاقا اجتناب از آن و عدم اقدام برای عصب کشی میتواند خطرات جدی زیادی را برای سلامت قلب و کل بدن به همراه داشته باشد.
اگر به موقع برای درمان دندان عفونی شده اقدام نشود، این عفونت و باکتریهای ناشی از آن در سراسر بدن تکثیر مییابند. این عفونت همراه با جریان خون به سمت قلب رفته و میتواند ریسک ابتلا به اندوکاردیت عفونی را افزایش دهد. اندوکاردیت عفونی یک عفونت جدی در قلب است. اگرچه نادر است، اما اگر باکتریهای ناشی از عفونتهای دندانی درماننشده وارد جریان خون شده و به بافت آسیبدیده قلب بچسبند، احتمال بروز آن بسیار زیاد خواهد بود.
ریسک عصب کشی برای بیماران قلبی
اگر میپرسید که آیا بیماران قلبی میتوانند عصب کشی کنند در پاسخ باید گفت که بله؛ درمان ریشه دندان آسیبدیده برای بیماران قلب بیضرر و ایمن است. جالب است بدانید انجمن قلب آمریکا (AHA) در دستورالعمل سال 2007 خود اعلام کرده است که اکثر بیماران قلبی، قبل از عصب کشی دندان حتی نیازی به مصرف آنتیبیوتیک پیشگیرانه هم ندارند.
با این حال برخی از بیماران قلبی با شرایط پیچیدهتر بهتر است قبل از اقدام برای عصب کشید دندان، موارد احتیاطی را رعایت کرده با پزشک متخصص مشورت کنند. این شرایط به شرح زیر هستند:
- داشتن سابقه اندوکاردیت عفونی
- داشتن دریچه مصنوعی یا همان پروتز قلب
- داشتن برخی از نقصهای خاص مادرزادی
- داشتن سابقه پیوند قلب همراه با مشکلات دریچه قلبی
عوارض جانبی عصب کشی برای بیماران قلبی چیست؟
در پاسخ به این سوال نیز باید چنین گفت که عوارض عصب کشی دندان در بیماران قلبی با عوارض انجام این عمل با تمام بیماران دیگر کاملا مشابه و یکسان است. بد نیست بدانید که مهمترین و رایجترین عوارض عصب کشی دندان موارد زیر هستند:
- احساس درد و ناراحتی در ناحیه عصب کشی برای چند روز
- حساسیت فک و دندانها در زمان جویدن غذا
- بروز تورم جزئی در ناحیه درمان
لازم است بدانید که تمامی این عوارض بهصورت موقتی بعد از درمان بروز پیدا کرده و حداکثر تا چند روز بعد، به طور کامل رفع خواهند شد. این عوارض جانبی را میتوان با مشورت پزشک و مصرف داروهای مسکن، بهراحتی مدیریت و کنترل کرد.
عصب کشی دندان و پروتز قلب؛ ملاحظات ویژه
آن دسته از بیمارانی که دارای دریچههای مصنوعی قلب یا همان پروتز هستند، باید در زمان انجام عصب کشی ملاحظات ویژهای را در نظر داشته باشند؛ اما همچنان باید گفت که انجام عصب کشی برای آنها ضروری بوده و تاثیر عصب کشی دندان بر قلب، ناچیز است. این دسته از بیماران باید ابتدا با پزشک متخصص قلب خود مشورت کنند و همچنین باید دندانپزشک را نیز از این موضوع مطلع سازند.
به طور معمول، مطابق با دستورالعملهای انجمن قلب آمریکا، برای این دسته از بیماران مصرف آنتیبیوتیک به منظور پیشگیری از بروز مشکلات بعدی تجویز میشود. مصرف آنتیبیوتیک میتواند از استقرار باکتریهای دندانی روی پروتز قلب جلوگیری کند.
آیا آنتیبیوتیک بعد از عصب کشی برای قلب ضرر دارد؟
بهصورت کلی باید گفت که مصرف آنتیبیوتیک قبل یا بعد از عصب کشی هیچ ضرری برای بیماران قلبی یا دیگر افراد نخواهد داشت. خیلی از افراد این نگرانی را دارند که آیا مصرف آنتیبیوتیک بعد از عصب کشی برای قلب خطر دارد؟ در جواب باید گفت که نهتنها خطری در این میان وجود ندارد، بلکه مصرف آن لازم و ضروری نیز هست و میتواند از عفونت دندان عصب کشی شده ممانعت کند.
متخصصان دندانپزشک برای آن دسته از افرادی که دارای پروتز قلب هستند، مصرف پیشگیرانه آنتیبیوتیک را تجویز میکنند. این کار برای بیمارانی که دچار نقص سیستم ایمنی یا عفونتهای شدید هستند نیز انجام میشود.
ارتباط عصب کشی با تپش قلب چیست؟
خیلی از بیمارانی که عصب کشی دندان انجام دادهاند، از تپش قلب در زمان انجام عصب کشی یا بعد از آن شکایت کردهاند. لازم است بگوییم که در چنین مواقعی، ارتباط عصب کشی با تپش قلب تنها به دلیل استرس و اضطراب خود بیمار است و ربطی به فرایندهای دندانپزشکی ندارد.
زمانی که بیمار در زمان انجام عصب کشی، قبل یا بعد از آن دچار استرس میشود، ترشح آدرنالین در بدن او افزایش پیدا میکند. این عامل میتواند ضربان قلب را بالاتر برده و بهاصطلاح، تپش قلب را به همراه داشته باشد.
بد نیست بدانید که گاهی اوقات بیحسکنندههای موضعی نیز که قبل از عصب کشی تزریق میشوند، میتوانند تپش قلب به همراه داشته باشند. این بیحسکنندهها حاوی اپینفرین هستند و در برخی از موارد، منجر به تپش قلب موقت میشوند. پس باید در جواب این سوال که آیا آمپول بی حسی دندان برای قلب ضرر دارد باید گفت که پاسخ منفی است.
عصب کشی دندان برای فشار خون بالا ضرر دارد؟
اگر فشار خون بالایی دارید، باید بدانید که تاثیر عصب کشی دندان بر قلب برای شما نیز منفی است. عصب کشی دندان هیچ آسیبی برای شما به همراه نخواهد داشت؛ تنها اضطراب ناشی از آن ممکن است باعث افزایش فشار خون شما در زمان انجام این عمل شود. کافی است که داروهای مخصوص خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید. همچنین بهتر است که دندانپزشک را نیز از وضعیت خود مطلع سازید. در موارد نادری ممکن است دندانپزشک درمانهای غیرضروری را به تعویق بیندازد؛ البته تنها در صورتی که مشکل فشار خون شما کنترل نشده باشد. عصب کشی مجدد دندان زمانی انجام میشود که وضعیت شما به حالت تثبیت رسیده باشد.
قبل از عصب کشی دندان چه نکاتی برای قلب باید رعایت شود؟
درست است که تاثیر عصب کشی دندان بر قلب منفی است و هیچ محدودیتی در انجام آن وجود ندارد، اما بهصورت کلی توجه به برخی از نکات ایمنی عصب کشی برای بیماران قلبی توصیه میشود. این نکات ساده به شرح زیر هستند:
- تاریخچه پزشکی کامل خود را در مورد شرایط قلبی و داروها ارائه دهید؛
- لیست داروها، بهویژه رقیقکنندههای خون را به همراه داشته باشید؛
- در صورت نیاز، از متخصص قلب خود برای عصب کشی تایید بگیرید؛
- مصرف داروهای معمول را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد؛
- در مورد نیاز به آنتیبیوتیکهای پیشگیرانه (پروفیلاکتیک) با متخصص مشورت کنید.
همچنین بد نیست بدانید که در طول مدتزمان درمان، بهتر است که آنتیبیوتیکهای تجویزی را بهصورت دقیق مصرف کنید. اگر استرس دارید، با مشورت پزشک از داروهای آرامبخش استفاده کنید. بهعلاوه مهم است که هرگونه ناراحتی را فورا گزارش کنید تا اقدامات احتیاطی انجام شود.
کلام آخر
در این مقاله نگاهی به تاثیر عصب کشی دندان بر قلب داشتیم و ارتباط عصب کشی و بیماری قلبی را با یکدیگر بررسی کردیم. همچنین به دو سوال مهم نیز پاسخ دادیم؛ آیا عصب کشی دندان برای قلب ضرر دارد؟ و آیا افراد با بیماری قلبی باید عصب کشی کنند؟ اکنون میدانیم که عصب کشی دندان برای افرادی که بیماری قلبی دارند، هیچ مانعی ندارد و حتی انجام آن میتواند نشانههای بروز برخی از مشکلات قلبی را نیز کاهش دهد. اگر شما نیز وضعیت مشابهی دارید، بدون نگرانی همین حالا برای عصب کشی دندان به صورت قسطی خود از میخک دنتال وقت بگیرید؛ با امکان پرداخت قسطی در میخک دنتال، هیچ نگرانی دیگری برای شما باقی نخواهد ماند.
منابع: timesofindia | pmc | clovedds
