ارتودنسی یکی از روش‌های کارآمد و موثر در زمینه زیبایی و درمان است که به منظور صاف کردن دندان‌های افرادی که دچار مشکلاتی مانند بدشکلی یا نامرتبی دندان‌ها هستند، انجام می‌شود. این درمان نه تنها به بهبود ظاهر فرد کمک می‌کند، بلکه از بروز مشکلاتی چون پوسیدگی‌های زودرس، اختلالات فکی و سایر بیماری‌های دندانی نیز پیشگیری خواهد کرد.
زمانی که برای ارتودنسی به متخصص مراجعه می‌کنید، پس از ارزیابی وضعیت دندان‌ها و انجام تصویربرداری‌های مورد نیاز، مراحل ارتودنسی آغاز می‌شود. آگاهی از این فرایند می‌تواند نگرانی‌های شما را کاهش دهد و موجب شود که با اطمینان خاطر و آرامش بیشتری آن را پشت‌سر بگذارید. در این مقاله قصد داریم مراحل ارتودنسی دندان را از ابتدا تا انتها بررسی کنیم و ببینیم در این پروسه دقیقا چه تغییراتی روی دندان‌ها و وضعیت دهان شما ایجاد خواهد شد. این مراحل به شرح زیر هستند:
مرحله اول: مشاوره اولیه با متخصص ارتودنسی
اولین قدمی که برای شروع مراحل ارتودنسی باید بردارید، مراجعه به دندانپزشکی و مشاوره با پزشک متخصص است. او با بررسی دقیق شرایط دندان‌ها و فک شما، نوع مناسب درمان را انتخاب می‌کند و راهنمایی‌های لازم را برای انتخاب بهترین روش ارتودنسی ارائه می‌دهد. همچنین، مدت زمان درمان، اقدامات ضروری و نکاتی که باید در طول درمان رعایت کنید، مشخص خواهد شد. علاوه بر این، اگر تصمیم به آغاز درمان گرفته شود، سوابق پزشکی و دندانپزشکی شما هم باید به پزشک ارائه شوند تا درمان به‌صورت اصولی و موثر پیش برود.
مرحله دوم: عکس‌برداری از دندان‌ها
از اقدامات مهمی که قبل از انجام انواع ارتودنسی باید انجام گیرد، عکس‌برداری از دندان‌هاست. انجام این مرحله باید کاملا دقیق باشد؛ زیرا ارتودنتیست بر اساس تصویر مشاهده‌شده، تصمیم نهایی را درباره دندان‌های شما می‌گیرد و طرح درمانی لازم را برای شما تجویز می‌کند. عکاسی از دندان‌ها در دو مرحله انجام می‌شود:
- گرفتن تصویر OPG: ارتودنتیست با استفاده از این تصویر می‌تواند وضعیت دقیق ریشه‌های دندان‌های شما را بررسی کند و در صورت آسیب از شما می‌خواهد تا قبل از شروع مراحل ارتودنسی، آن‌ها را درمان کنید.
- تصویر رنگی: پزشک با استفاده از این تصویر، وضعیت بافت سخت و نرمی را که داخل دهان شما قرار گرفته است، بررسی می‌کند و تصمیم نهایی را برای شروع می‌گیرد. درواقع، ممکن است با توجه به وضعیت دندان‌ها و فک، نیاز به جراحی و… داشته باشید که باید برای آن برنامه‌ریزی دقیقی انجام گیرد.
مرحله سوم: قالب‌گیری از دندان‌ها
قالب گیری دندان قدم بعدی در مراحل ارتودنسی است. در این زمان، ارتودنتیست از دو فک بالا و پایین شما قالب می‌گیرد تا دید بهتری از وضعیت دندان‌ها و فک‌ها به‌دست آورد. این قالب‌ها به ارتودنتیست کمک می‌کنند تا برنامه درمانی دقیق‌تری را برای شما طراحی کند و تصمیم نهایی را درباره روش ارتودنسی مناسب بگیرد. برای انجام این کار از موادی مانند آلژینات یا نمک اسید آژینیک همراه با مقداری آب استفاده می‌شود.
مرحله چهارم: ترمیم دندان‌ها قبل از ارتودنسی
پس از انجام مراحل ارتودنسی ابتدایی، نوبت به رسیدگی و درمان مشکلات احتمالی دندان‌ها می‌رسد. در این مرحله بهتر است به دندانپزشکی اقساطی مراجعه کنید تا بدون نیاز به پرداخت مبلغ زیاد در یک مرحله، از خدمات چکاپ کامل برای تمامی دندان‌های خود بهره‌مند شوید.
این کار می‌تواند به کاهش هزینه‌های درمان کمک کند؛ زیرا اگر دندان خرابی داشته باشید، باید همه آن‌ها را قبل از شروع ارتودنسی درمان کنید تا پزشک بتواند براکت‌ها را بچسباند. به‌علاوه، اگر ارتودنتیست تشخیص دهد که دندان‌های عقل باید کشیده شوند، این کار هم باید پیش از نصب براکت‌ها انجام گیرد. درنهایت هم قبل از شروع درمان ارتودنسی و نصب براکت‌ها، دندان‌ها پالیش می‌شوند.
مرحله پنجم: نصب براکت‌ها و شروع درمان
در این زمان دیگر تمام کارها برای شروع مراحل ارتودنسی انجام شده‌اند و می‌توان روند درمان را آغاز کرد. ارتودنتیست بر اساس تصمیماتی که قبلا گرفته است، براکت‌های مناسب را انتخاب می‌کند و آن‌ها را دانه به دانه روی دندان‌های شما قرار می‌دهد. مدت زمان انجام این کار کاملا به نوع ارتودنسی که انتخاب شده است، بستگی دارد. برای مثال، در نمونه‌های ثابت 2 ساعت، برای ارتودنسی نامرئی 20 تا 30 دقیقه و به همین ترتیب برای همه مدل‌ها این بازه ممکن است متفاوت باشد.
پس از چسباندن براکت‌ها نیز یک سیم قوس‌دار به آن وصل می‌شود تا با ایجاد فشاری ملایم، دندان‌ها را به سمت هم بکشد. البته، در صورت نیاز به فشار بیشتر، کش ارتودنسی هم به‌کار می‌رود. در نظر داشته باشید که شاید در اولین مراحل ارتودنسی دو فک کمی درد حس کنید؛ اما پس از مدتی این مشکل کمتر می‌شود و دیگر احساس درد نخواهید داشت.
مرحله ششم: مراقبت‌های بعد از نصب ارتودنسی
تا اینجا انجام مراحل ارتودنسی به عهده پزشک بود، اما از حالا به بعد کار شما آغاز می‌شود. درواقع، بعضی نکات هستند که معمولا پزشک به شما می‌گوید و انجام ندادن آن‌ها ممکن است باعث مشکلات و آسیب‌هایی در دهان و دندان‌هایتان شود و البته روند درمان را هم کندتر کند. ما در اینجا به چند نمونه از مواردی که از اصلی‌ترین نکات مراقبت از دندان‌ها به‌حساب می‌آیند، اشاره خواهیم کرد:
- زمانی که ارتودنسی دارید، باید بیشتر از قبل به بهداشت دهان و دندان‌های خود توجه کنید. برای مثال، بعد از خوردن هر ماده غذایی، مسواک بزنید.
- استفاده از مسواک‌های مخصوص در تمام مراحل ارتودنسی از اول تا آخر لازم و ضروری است تا هنگام تمیز کردن کامل دندان‌ها، براکت‌ها و سیم ارتودنسی خراب نشود.
- اگر ارتودنسی شما متحرک است، بعد از خارج کردن از دهان خود، آن را در جای تمیز و بهداشتی قرار دهید.
- از نخ دندان‌های مخصوص برای از بین بردن ذرات غذای بین دندان‌ها استفاده کنید.
- حما در طول مراحل انجام ارتودنسی از فلوراید مخصوص برای دندان‌های خود استفاده کنید.
- در صورت آسیب دیدن براکت‌ها، سریع به پزشک مراجعه کنید.
- برای کاهش حساسیت دندان‌ها در این دوران می‌توانید از خمیر دندان‌های ضدحساسیت و مسواک‌های بین‌دندانی استفاده کنید.
- باید سعی کنید از مصرف خوراکی‌هایی که بیش از حد چسبناک یا سفت هستند، پرهیز کنید تا به براکت‌ها آسیبی وارد نشود. بخشی از لیست خوراکی‌های مجاز و غیرمجاز را می‌توانید در جدول زیر ببینید:
| خوراکی‌های مجاز | خوراکی‌های ممنوعه |
| بخش‌های نرم خوراکی‌ها | آجیل و مغزها |
| لبنیات | بلال |
| انواع پوره | چیپس ذرت |
| میوه‌های نرم | ذرت بوداده |
| ژله | پیتزا |
| پنیرهای نرم | شکلات‌های چسبنده و سفت |
| کیک و کلوچه با بافت نرم | انواع آدامس |
| کاکائو | کیک و کلوچه با بافت سفت |
مرحله هفتم: جلسات معاینه دوره‌ای
موضوع بسیار مهم پس از اتمام مراحل ارتودنسی، مراجعه منظم و دوره‌ای به دندانپزشک است. این مراجعات باید در بازه‌های زمانی بین ۴ تا ۸ هفته انجام شوند و البته پزشک زمان دقیق هر مراجعه را بسته به شرایط شما مشخص خواهد کرد. در هریک از این جلسات، ارتودنتیست سیم براکت‌ها را سفت می‌کند و در صورت نیاز، آن‌ها را تعویض خواهد کرد. همچنین، در این جلسات است که پزشک متوجه می‌شود آیا نیاز به استفاده از کش‌های ارتودنسی یا انجام تغییرات دیگر در روند کار وجود دارد یا خیر. مدت زمان هر جلسه مراجعه معمولا بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه است و این زمان بسته به نوع کارهایی که باید انجام شود، ممکن است کمی بیشتر یا کمتر باشد.
نتیجه‌گیری و توصیه نهایی
همان‌طور که گفتیم، مراحل ارتودنسی دندان شامل مراجعه، تصویربرداری، ترمیم و پاکسازی، نصب براکت‌ها و درنهایت مراجعه مدام به ارتودنتیست است. به‌طور حتم، هزینه انجام این کار درمانی و زیبایی بالاست و به همین دلیل، بعضی مراکز ارتودنسی اقساطی را در لیست خدمات خود قرار داده‌اند. میخک هم یکی از همین مجموعه‌هاست که حتی امکان دریافت مشاوره آنلاین قبل از شروع مراحل را هم برای شما امکان‌پذیر کرده است.
در این مجموعه پزشکان ماهری حضور دارند که به‌صورت کاملا تخصصی، کلیه دندان‌های شما را بررسی می‌کنند و پس از طی مراحل ارتودنسی، لبخندی زیبا را به شما هدیه می‌دهند. این فرایند (درصورتی‌که شما هم به توصیه‌های متخصص خود گوش دهید)، در سریع‌ترین زمان ممکن انجام خواهد شد.
