ارتودنسی ثابت یکی از روش‌هایی است که برای درمان بدشکلی‌ها و ناهماهنگی‌ها در فک و دندان‌ها استفاده می‌شود است. در درمان ارتودنسی ثابت، دندان‌ها به وسیله باکس‌های فلزی به نام «براکت» و سیم‌های فلزی که آنها را به هم متصل می‌کنند، به موقعیت مورد نظر تغییر وضعیت می‌دهند. در این مطلب قصد داریم هر آن‌چه که به ارتودنسی ثابت مربوط می‌شود را با ساده‌ترین بیان، توضیح دهیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
تاثیر ارتودنسی ثابت بر دندان‌های چگونه است؟
در ارتودنسی ثابت، تعامل بین براکت‌ها و سیم جهت حرکت دندان را تعیین می‌کند. مواد و طرح‌های متنوعی برای بستن براکت‌ها به سیم‌ها وجود دارد. سیم‌ها بر اساس سطح مقطع به دو نوع گرد یا مستطیل طبقه‌بندی می‌شوند.
معمولا در مرحله اول، از سیم‌های گرد استفاده می‌شود و پس از مدتی این سیم‌ها برای کنترل بهتر حرکت دندان با انواع مستطیلی جایگزین می‌شوند. سیم‌های مستطیلی کاملاً در شکاف براکت گیر می‌کنند و به این ترتیب امکان حرکت دندان‌ها را فراهم می‌کنند. برخلاف انواع متحرک ارتودنسی، انواع ثابت امکان چندین حرکت دندان مانند چرخش، اکستروژن، اینتروژن، ایستادن و گشتاور را فراهم می‌کنند.
در بیمارانی که به دلیل زیبایی تمایلی به استفاده از انواع فلزی براکت را ندارند، می‌توان از براکت‌های سرامیکی استفاده کرد تا کمتر دیده شوند.
انواع ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت که خود یکی از انواع ارتودنسی دندان است، انواع مختلفی دارد که انتخاب نوع بر اساس تشخیص پزشک است. انواع رایج این نوع ارتودنسی به‌شرح زیر هستند:
براکت‌های فلزی ثابت
این نوع ارتودنسی ثابت از زمان گذشته موجود بوده است، اما در حال حاضر با جنس‌ها و تکنیک‌های پیشرفته‌تری نصب می‌گردد.
- براکت‌های فلزی روی دندان‌ها چسبانده شده و به وسیله نوارهای لاستیکی به سیم‌هایی که دندان‌ها را به هم وصل می‌کنند متصل می‌شوند.
- این براکت‌ها با فشار ملایمی که به دندان‌ها وارد می‌کنند به مرور جای آنها را تغییر می‌دهند. سیم‌ها در هر معاینه با سیم‌های جدید جایگزین می‌گردند تا فرایند جابجایی دندان‌ها تصحیح گردد.
بریس‌های خود تنظیم شونده یا دیمون (Self-Ligating Braces)
این نوع بریس‌ها از فلز یا سرامیک ساخته می‌شوند و نسبت به نوع قبلی مزایای بیشتری دارند. آنها به جای کش ارتودنسی از یک مکانیزم یکپارچه استفاده می‌کنند. به‌عبارت دیگر، انواعی از ارتودنسی فلزی ثابت که نیازی به استفاده از کش ندارند با نام بریس‌های خود تنظیم شونده یا ارتودنسی دیمون شناخته می‌شوند.
ارتودنسی پشت دندانی (lingual braces)
این نوع بریس برای بیمارانی نصب می‌گردد که تمایلی به دیده‌شدن سیم‌ها و براکت‌های ارتودنسی ندارند.
- اجزای این نوع ارتودنسی ثابت در پشت دندان‌ها نصب می‌گردد و عملکرد آن به خوبی انواعی است که در جلوی دندان نصب می‌شوند. با این حال، به دلیل سختی نصب و مهارت بیشتر مورد نیاز، معمولا هزینه نصب آنها بیشتر است. همچنین، ممکن است سبب زخم‌شدن زبان و مشکلاتی در حرف‌زدن شوند.
- زمان مورد نیاز برای اصلاح دندان‌ها به این روش طولانی‌تر است. ارتودنسی لینگوال از انواع نامرئی ارتودنسی محسوب می‌شود.
ارتودنسی لینگوال
این نوع ارتودنسی دیده نمی‌شود و به همین دلیل افراد زیادی تمایل به نصب آن دارند. انواع فلزی ارتودنسی، انواع خود تنظیم شونده و همچنین، لینگوال می‌توانند به شکل نامرئی طراحی شده و از این نوع محسوب گردند. این ارتودنسی در زیر دندان‌ها قرار می‌گیرد. ارتودنسی لینگوال در حقیقت همان روش قبلی است.
ارتودنسی سرامیکی
در ارتودنسی سرامیکی با براکت‌های همرنگ دندان، براکت‌هایی که روی دندان‌ها نصب می‌شوند به جای فلز از جنس سرامیک و کاملا همرنگ دندان هستند؛ سیمی که برای اتصال آنها به هم استفاده می‌شود نیز بی‌رنگ است. همه این‌ها سبب می‌شوند این نوع ارتودنسی تا حد زیادی غیرقابل رؤیت گردد. البته باز هم این روش به اندازه ارتودنسی لینگوال نامرئی نیست.
نگهدارنده ارتودنسی ثابت
نگهدارنده ارتودنسی ثابت یک سیم کوچک است که پس از پایان ارتودنسی و یا در مراحل آخر درمان، پشت دندان‌های قدامی بالا، پایین یا هر دو نصب می‌شود. این سیم مانع از جابجایی و تغییر وضعی دندان‌ها به حالت اولیه می‌شود.
در بسیاری از موارد پس از پایان درمان، دندان‌ها تمایل دارند که به حالت اولیه خود برگردند، اما نصب این نگهدارنده ثابت مانع از این تغییر می‌گردد. البته انواع متحرک نگهدارنده‌ها نیز وجود دارند، اما با توجه به اینکه این مقاله درباره انواع ثابت ارتودنسی صحبت می‌کند، به آنها نمی‌پردازیم.
مراقبت‌های ارتودنسی ثابت
در طول درمان، لازم است از ارتودنسی خود به خوبی مراقبت کنید.
- برای این‌کار، باید رعایت بهداشت دهان و دندان در اولویت قرار بگیرد.
- خوردن غذاهای سفت و چسبنده مثل آب‌نبات، کارامل و سایر موادی که ممکن است به براکت‌ها بچسبند خودداری کنید.
- خوردن موادی مانند پاپ‌کورن به‌راحتی جای براکت‌ها را تغییر داده و سبب مشکل می‌شوند.
- یکی دیگر از مراقبت‌های ارتودنسی ثابت استفاده از گارد دندان هنگام ورزش و بازی است. این گارد از آسیب خوردن به دندان‌ها و لثه هنگام فعالیت محافظت می‌کند.
مسواک‌زدن ارتودنسی ثابت
مسواک‌زدن با ارتودنسی ثابت با مسواک‌کردن دندان‌ها در شرایط عادی قدری متفاوت است. برای این‌کار باید از مسواک نرم و ترجیحا از انواعی که پزشک شما تجویز می‌کند، استفاده کنید و روزانه سه بار بعد از خوردن غذا دندان‌های خود را با مسواک و خمیردندان دارای فلوراید بشویید. هنگام مسواک‌زدن، مسواک را با زاویه 45 درجه نسبت به لثه گرفته و براکت، دندان و سیم‌ها را با فشار ملایمی تمیز کنید. همچنین لازم است با حرکت دایره‌وار هر دندان را به‌خوبی و به مدت 10 ثانیه تمیز کنید. برای پاک‌کردن فاصله بین دو دندان نیز بهتر است از مسواک‌های بین دندانی استفاده نمایید.
قیمت ارتودنسی ثابت
قیمت ارتودنسی ثابت به عوامل زیادی وابسته است. عوامل زیر بیشترین تاثیر را بر هزینه ارتودنسی ثابت دارند.
- نوع پزشک
- کلینیک انتخابی
- مدل بریس نصب‌شده
علاوه بر این، از آنجا که درمان در بزرگسالان سخت‌تر و طولانی‌تر است، هزینه‌ها نیز در این گروه سنی بیشتر می‌باشد. برخی از هزینه‌ها نیز به وسیله اقدامات جانبی مانند عکس‌برداری و … مشخص می‌شوند.
تفاوت ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک چیست؟
به طور کلی اصلی‌ترین تفاوت در ارتودنسی ثابت و متحرک در این است که در ارتودنسی ثابت، براکت‌ها روی دندان چسبیده‌اند و قابل جدا شدن نیستند ولی در ارتودنسی متحرک قابلیت جدا شدن وجود دارد و قالب در هنگام غذا خوردن باید از روی دندان‌ها جدا شود.
در انتها باید بگوئیم که ارتودنسی ثابت نوعی از ارتودنسی است که به طور دائمی و برای چندین ماه یا سال روی دندان‌ها نصب می‌گردد تا آنها را در جهت صحیح حرکت داده و ردیف کند. انواع مختلفی از روش‌ها برای ارتودنسی فیکس وجود دارد که بر اساس وضعیت بیمار و نظر پزشک مشخص می‌شود.
شبکه دندانپزشکی میخک با استفاده از بهترین متخصصان ارتودنسی بالاترین کیفیت را در درمان ارتودنسی برای مراجعین عرضه می‌کند. از طرفی در دندانپزشکی میخک به‌سادگی می‌توانید هزینه خود را به صورت اقساطی بپردازید.
من خیلی درباره ارتودنسی دندان بررسی و تحقیق کردم ولی دقیقا نمیدونم چه روشی برای من مناسب هستش! ارتودنسی ثابت بهتره یا ارتودنسی متحرک… اصلا از کجا باید تشخیص بدهیم؟امکانش هست من را راهنمایی بفرمایید؟
سلام. روزتون بخیر. تشخیص اینکه چه نوع ارتودنسی برای شما مناسب است با متخصص ارتودنسی است که پس از ویزیت و دیدن عکس ها مشخص می‌شود.