امروزه اقبال عمومی به سمت کاشت ایمپلنت دندان است؛ زیرا این روش، بهترین راه برای جبران دندان از دست رفته است. اگر به‌دلیل بیماری لثه، پوسیدگی شدید دندان یا ضربه شدید به دهان، یک یا چند عدد از دندان‌های دائمی خود را از دست بدهید. دندانپزشک برای جایگزین کردن راهکاری جز پروتز، بریج یا ایمپلنت دندان ندارد. از میان این سه روش، ایمپلنت دندان از نظر ساختار و عملکرد، بیشترین شباهت را به دندان طبیعی دارد. در این مطلب صفر تا صد ایمپلنت دندان را بررسی می‌کنیم.
آیا ایمپلنت دندان دردناک است؟
برخی از بیماران نگران انجام جراحی‌های جزئی برای نصب ایمپلنت دندان و بروز عوارض احتمالی مانند درد و التهاب لثه و استخوان فک هستند. این نوید را به شما می‌دهیم که اگر ایمپلنت دندان به شکل حرفه‌ای انجام شود. علائمی مانند درد، التهاب، خونریزی و کبودی به سرعت طی چند روز برطرف می‌شوند. در ادامه به اجزا و نحوه جراحی ایمپلنت دندان اشاره خواهیم کرد.
اجزای ایمپلنت دندان چیست؟
اجزای ایمپلنت دندان دارای سه جز فیکسچر، اباتمنت و تاج یا روکش مصنوعی است. فیکسچر یک میله فلزی معمولا از جنس تیتانیوم است که به‌عنوان ریشه مصنوعی در استخوان فک قرار می‌گیرد. سپس اباتمنت به‌عنوان تکیه‌گاه روی آن متصل می‌شود تا بتوان روکش مصنوعی را نصب کرد.
وجود فیکسچر باعث شده است که ایمپلنت برخلاف پروتز مدام جابه‌جا نشود و حداقل 15 سال طول عمر داشته باشد. از سایر مزایای ایمپلنت دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ظاهر لبخند را بهبود می‌بخشد. در نتیجه باعث افزایش اعتماد‌به‌نفس می‌شود.
- غذا خوردن را آسان‌تر می‌کند.
- قدرت بیان برای ابراز کلمات را بهتر می‌کند.
- سلامت دهان و باقی دندان‌ها را تقویت می‌کند. زیرا اگر جای خالی دندان‌های ازدست‌رفته پر نشود، خطر بروز التهاب و عفونت لثه، آسیب به استخوان فک و پوسیدگی سایر دندان‌ها وجود دارد.
انواع ایمپلنت دندان
انواع ایمپلنت دندان متفاوت است؛ که می‌توانید از بین اندوستال (Endosteal)، ساب پریوستال (Subperiosteal) و زیگوماتیک (Zygomatic) یک مورد را انتخاب کنید. اندوستال ایمن‌ترین و شایع‌ترین نوع است. گاهی نیز از ساب پریوستال استفاده می‌شود. اما زیگوماتیک آخرین و پیچیده‌ترین نوع ایمپلنت است که به ندرت استفاده می‌شود.
ایمپلنت بدون جراحی
فرآیند ایمپلنت بدون جراحی، با تصویربرداری سه‌بعدی دقیق و پیچیده از دهان و استخوان‌های درون آن شروع می‌شود. این کار به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا از قبل ساختار و میزان استحکام استخوان‌های فک را به طور واضح و دقیق ارزیابی کند. بدین‌شکل، می‌تواند قوی‌ترین استخوان دهان را مشاهده کند و طرحی ایجاد کند که ایمپلنت با سریع‌ترین زمان بهبودی نصب شود.
مراحل ایمپلنت دندان
برای افزایش احتمال موفقیت ایمپلنت دندان، پیش از نصب آن دندانپزشک به خوبی دهان و دندان‌های شما را معاینه می‌کند. مطمئنا اگر بیماری فعال دهان، دندان و لثه وجود داشته باشد، ابتدا آن‌ها را رفع می‌کند.
قبل از ایمپلنت دندان، حتما رادیوگرافی یا عکس cbct از دندان‌ها و استخوان فک انجام می‌شود. همچنین، وضعیت و نحوه عملکرد مفصل گیجگاهی فکی به خوبی بررسی می‌شود. چراکه اگر شکل ظاهری و میزان تراکم استخوان فک مناسب نباشد، احتمال اینکه فیکسچر به خوبی تثبیت نشود وجود دارد.
به طور کلی، مراحل ایمپلنت دندان شامل موارد زیر است:
- کشیدن دندان آسیب‌دیده و در صورت نیاز، پیوند استخوان برای آماده‌سازی استخوان فک
- جراحی برای کاشت میله فیکسچر در استخوان فک
- نصب اباتمنت روی فیکسچر
- نصب روکش مصنوعی روی اباتمنت
مراقبت بعد از ایمپلنت دندان
آن‌چه که پس از جراحی ایمپلنت مهم است، مراقبت بعد از ایمپلنت دندان است. در ادامه به طور خلاصه در این مورد صحبت کرده‌ایم.
- بعد از ایمپلنت دندان، تا یک هفته غذاهای نرم و آبکی مانند پوره سیب‌زمینی و سوپ بخورید.
- از مصرف مواد غذایی خیلی سرد یا خیلی گرم پرهیز کنید. برای بهبود درد و تورم و پیشگیری از بروز عفونت، حتما داروهای تجویزشده را مصرف کنید.
- حداقل تا دو هفته، سیگار نکشید و نوشیدنی‌های حاوی الکل مصرف نکنید.
- ازآنجایی‌که مواد غذایی سفت مانند آب‌نبات و تهدیگ می‌توانند به روکش مصنوعی آسیب برسانند، بعد از ایمپلنت کمتر آن‌ها را مصرف کنید.
- اگر عادت دارید مدام دندان‌قروچه کنید، به فکر درمان آن تحت نظر پزشک با دندانپزشک باشید.
- ایمپلنت دندان تفاوتی با دندان‌های طبیعی شما ندارد و باید روزانه دوبار آن را مسواک بزنید و از نخ‌دندان استفاده کنید.
- هر 6 ماه یکبار نیز برای بررسی وضعیت خود به دندانپزشک مراجعه کنید.
بهترین زمان ایمپلنت دندان
اگر به‌دنبال دانستن این موضوع هستید که بهترین زمان ایمپلنت چه موقع است، باید بگوئیم که:
تجربه نشان داده است که تا 18 سالگی، دندان‌ها و ساختار استخوان فک هنوز در حال رشد هستند. در برخی از افراد نیز این روند تا سن 19 و 20 سالگی ادامه دارد.
به‌همین‌دلیل، قبل از 18 سالگی نمی‌توان برای ایمپلنت دندان اقدام کرد و معمولا در این سنین از بریج یا پروتز متحرک برای جایگزینی دندان ازدست‌رفته استفاده می‌شود. به طور کلی، بازه سنی 20 تا 80 سالگی بهترین زمان برای ایمپلنت است.
عوارض ایمپلنت دندان
با از بین رفتن اثرات ماده بی‌حسی، ممکن است در منزل با کمی درد، التهاب، خونریزی و قرمزی در بافت لثه و استخوان فک مواجه شوید. معمولا این عوارض موقتی هستند و طی 5 تا 7 روز برطرف می‌شوند. از نظر دندانپزشکان شما زمانی باید نگران وضعیت خود شوید که با وجود گذشت دو هفته، همچنان درگیر عوارض ایمپلنت دندان نظیر درد، خونریزی و تورم باشید. زیرا نشان‌دهنده بروز یکی از عوارض زیر است:
- عفونت محل جراحی
- باز شدن محل برش
- جابه‌جا شدن فیکسچر در استخوان فک
- شکستگی یا ترک‌خوردگی فیکسچر
- آسیب به ساختار اباتمنت یا روکش
در این شرایط، لازم است دوباره به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا روند درمان آغاز شود.
اوردنچر چیست؟
اوردنچر (Overdenture) که به‌عنوان پروتز بر پایه ایمپلنت نیز شناخته شده است. معمولا برای افرادی استفاده می‌شود که از مشکل لق بودن یا جابه‌جایی مداوم پروتز مصنوعی خود شکایت می‌کنند. چراکه ساختار ظاهری آن مشابه پروتز کامل دندان است، اما توسط چند عدد فیکسچر در استخوان فک تثبیت می‌شود. بدین‌شکل، دیگر نیاز نیست برای ایمپلنت کل دندان‌ها اقدام کرد.
اوردنچر، همان دندان مصنوعی ثابت است که در شرایط خاصی توسط دندانپزشک توصیه می‌شود.
ایمپلنت و بارداری
اگرچه در دوران بارداری امکان انجام روش‌هایی مانند کشیدن یا پر کردن دندان وجود دارد. اما برای ایمپلنت دندان معمولا توصیه می‌شود که به بعد از زایمان موکول شود. زیرا رادیوگرافی و تماس با اشعه ایکس برای جنین مضر است. بنابراین بهتر است ایمپلنت در بارداری انجام نشود.
ایمپلنت و سرطان
یکی از سوالاتی که اغلب بیماران می‌پرسند، این است که آیا ایمپلنت باعث سرطان می‌شود؟ چراکه التهاب مزمن ناشی از ایمپلنت به‌عنوان یک جسم خارجی، ممکن است زمینه بروز توده را فراهم کند.
این اطمینان را به شما می‌دهیم که احتمال بروز این مشکل بسیار نادر است. به‌خصوص اگر سبک زندگی سالمی داشته باشید. متاسفانه در اغلب موارد، بافت متورم و سفت اطراف فیکسچر به‌عنوان کارسینوما دهان تشخیص داده می‌شود.
ایمپلنت و دیابت
در مقایسه با افراد سالم، افراد دیابتی بیشتر در معرض بیماری لثه و افتادن زودرس دندان‌ها هستند.به همین دلیل رابطه ایمپلنت و دیابت اهمیت زیادی دارد. زیرا افزایش مداوم قند خون، باعث اختلال در خون‌رسانی و ترمیم طبیعی بافت‌های بدن می‌شود. این مسئله ممکن است جراحی ایمپلنت را نیز برای این بیماران دشوار کند.
متخصص ایمپلنت
ایمپلنت دندان یک روش پیچیده و گران‌قیمت است. بنابراین، لازم است توسط دندانپزشک متخصص ایمپلنت انجام شود. اگرچه دندانپزشکان عمومی اطلاعات کافی در این زمینه دارند، اما دندانپزشک متخصص ایمپلنت چندین سال آموزش تئوری و عملی بیشتر در زمینه جراحی دندان به‌ویژه کاشت دندان مصنوعی دیده است.
مقایسه ایمپلنت و بریج
بریج یک نوع روکش مصنوعی است که از یک یا چند دندان مجاور خود به‌عنوان تکیه‌گاه استفاده می‌کند. بدین‌شکل می‌تواند بدون داشتن فیکسچر یا ریشه مصنوعی، فضای خالی به‌جای‌مانده از دندان ازدست‌رفته را پر کند.
معمولا از موادی مانند چینی یا پلاستیک ساخته می‌شود تا با رنگ طبیعی دندان شما مطابقت داشته باشد. همچنین نیاز به جراحی ندارد و روند درمان آن در مقایسه با ایمپلنت کم‌تهاجمی‌تر است و خیلی طولانی نیست. جالب است بدانید که گاهی دندانپزشکان برای جایگزینی همزمان سه دندان مجاور هم، دو دندان کناری را با ایمپلنت ترمیم می‌کنند و برای دندان میانی از بریج استفاده می‌کنند تا بیمار ناراحتی کمتری را تجربه کند. اما اگر بخواهید بین ایمپلنت یا بریج یکی را انتخاب کنید، قطعا ایمپلنت دندان بهتر است.
مقایسه ایمپلنت و کامپوزیت
اگرچه هر دو روش برای ترمیم دندان‌ها انجام می‌شوند، اما تفاوت ایمپلنت و کامپوزیت بسیار زیاد است. همان‌طورکه قبلا ذکر شد، ایمپلنت دندان برای جایگزین کردن دندان‌های ازدست‌رفته استفاده می‌شود.
درحالی‌که، کامپوزیت نوعی روکش است که بر روی دندان قرار می‌گیرد تا مشکلاتی مانند تغییر رنگ، لکه‌دار شدن، ترک‌خوردگی، شکستگی یا فاصله زیاد بین دندان‌ها را برطرف کند. همچنین می‌توان از آن برای افزایش طول دندان‌های بسیار کوتاه یا تغییر شکل دندان‌های کج نیز استفاده کرد. رزین کامپوزیت حالت بتونه‌ای دارد و برای پر کردن دندان‌های آسیاب، بعد از حذف نواحی پوسیده نیز به کار گرفته می‌شود.
بنابراین ایمپلنت دندان با وجود پیچیده بودن، یک روش ماندگار برای ترمیم دندان‌های ازدست‌رفته در افراد بزرگسال است. مطمئنا مشورت با متخصص ایمپلنت دندان اطلاعات بیشتری در این زمینه در اختیار شما خواهد گذاشت. برای کسب اطلاع بیشتر در مورد ایمپلنت دندان با مشاوران میخک در ارتباط باشید.
خیلی مطلب کاملی در مورد ایمپلنت دندان گذاشتید. فقط اینکه من می تونم ایمپلنت دندان انجام بدم؟ چون همه دندونام ریخته
متشکرم. عکس رادیولوژی از دندان هاتون رو برای ما ارسال کنید. تا جراح فک و صورت ما بررسی کنن و طرح درمان ایمپلنت دندان برای شما ارسال بشه